BAŞKAN ZEYNEL ABİDİN ERDEM AÇIKLADI:
TABA, Bush için öncülük edecek

Türk-Amerikan işadamları Derneği (TABA AmCham), iki ülke ilişkilerini daha da geliştirmek için dev bir organizasyona girişiyor. TABA' nın bu yıl içinde ABD eski Başkanı Bill Clinton'u bir konferans için Türkiye'ye getireceği açıklanmıştı. TABA Başkanı Zeynel Abidin Erdem, bu organizasyondan sonra, gelecek yıl da ABD Başkan George Bush'un gelmesi için öncü bir rol üstlenecek. Davetin büyük ihtimalle 2003'te gerçekleşmesi bekleniyor.

Türk-Amerikan işadamları Derneğinde (TABA AmCham) geçen hafta ilginç bir olağan genel kurul yapıldı. Seçimli olağan genel kurul, gergin bir başlangıçtan sonra iptal edildi. Yeni seçime kadar Zeynel Abidin Erdem 'in başkanlığı sürecek. TABA Başkanı Zeynel Abidin Erdem, Ekonomistle yaptığı görüşmede, Türkiye'nin ABD ve AB'yle olan ilişkilerini değerlendirirken makro ekonomik ve siyasi gelişmeler konusunda da açıklamalar yaptı:

Bugünkü konjonktürde, Türkiye-ABD arasında ekonomik ilişkilerin artırıl masına yönelik çalışmaların durakladığı söylenebilir mi?

Erdem: Tabii, Türkiye bir duraksamaya girdi. Hükümet itibariyle Sayın Başbakan hasta ve hükümetin karar alma fonksiyonu kabine başı olmaksızın devam ediyor. Bu ekonominin şu andaki temel sorunu, Dışişleri, İçişleri ve daha birçok bakanlıktaki aktivitelerin yavaşlamış olmasıdır.

AB kriterlerinin yerine getirilmesi açısından, siyasi uzlaşmanın sağlanamamış olmasını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Erdem: AB'ye girişi engelleyecek davranışların yanında olmamak, karşısında olmak gerekir. Bir hükümet ortağının programında idamın olmasından hareketle, 'AB'ye engel oluyor' sloganı atmak da yanlıştır. Çünkü vaat ettiğini yapmak zorunda olan bir partiyle karşı karşıyasınız.

Ancak o sloganın o günkü maddi ve manevi değeriyle bugünkü maddi ve manevi değeri arasında bir ölçümleme yaparak karar vermek gerekiyor. Bu parti, ciddi oy potansiyeline sahip bir partidir. Geçmişte Türkiye'nin en kritik dönemlerinde Türk milletinin arkasında duran bir partidir. Bu defa da AB'ye doğru bir adım atacaktır.

Genel kurul tartışması

680 üyeli TABA'nın 28 Haziran'daki seçimli genel kurulu, mahkeme kararıyla yapılamadı. Mahkeme kararı, TABA Başkanı Zeynel Abidin Erdem'e karşı yönetime aday olan Günsan Çetin ve ekibinin başvurusu üzerine alındı. Ertelenen genel kurulun 6 Temmuz 2002'de yapılmasına karar verildi. Günsan Çetin, 1996 yılından bu yana ABD'li tekstil grubu GAP'ın Akdeniz Bölge Müdürü olarak görev yapıyor. Çetin, önceki genel kurula itirazına gerekçe olarak, TABA üye sayısında bir önceki genel kurula göre dikkat çekici bir artış yaşanmasını gösteriyor. Son gelişmelerle ilgili olarak TABA Başkanı Zeynel Abidin Erdem, "TABA'nın iç dinamiği ve seçim atmosferinde olması sebebiyle TABA hakkında herhangi bir yorum ve açıklama, tartışmaya yol açmamak adına yapılmamalıdır" dedi. Günsan Çetin ise şu açıklamayı yaptı: " TABA'nın kurumsal kimliğine zarar vermemek için her türlü fedakarlığı yapmaya hazırım. Bu yolda da gerekli girişimlerde bulunuyorum "

MHP'nin, idam konusundaki yaklaşımından vazgeçeceğini mi söylemek istiyorsunuz?

Erdem: Ben partili değilim, partiler üstü bir işadamıyım. Dolayısıyla şu parti yanlış yaptı diye- mem. Ancak, burada vaadedilmişi müdafaa etme olgusu vardı. Şimdi ise vaadedilmişin bedeli üzerinde tartışmaya dönüldü. AB'ye girmenin faturasının bizim için çok daha yararlı olacağı kanaatindeyim. Ve o şekilde karar verilecektir.

Siz TABA olarak, AB'den müzakere tarihi alınmasına yönelik herhangi bir organizasyon yapmayı planlıyor musunuz?

Erdem: ABD lobisine yönelik, Müslüman bir Türkiye AB'ye girmezse, ileride sıkıntılarının korkudan gerçeğe dönüşeceği yönünde çalışmalarımız var. Türkiye 'nin 1.8 milyar Müslüman'a önderlik edecek bir niyette ve kimlikte olduğunu anlatmaya çalışıyoruz. Bu hafta (9 Temmuz), TÜSİAD'-la beraber ABD eski Başkanı Bili Clinton' ı Türkiye'ye davet edip, ABD'nin Türkiye'ye yakınlığını ifa de eden bir konferans düzenleyeceğiz. Türkiye, Clinton döneminde çok önemli bir boyut kazandı. Şimdi de ABD için vazgeçilmez bir müttefiktir.

Daha sonra George Bush' a da davet yapacağız. Bu yıl olmasa bile gelecek yıl Bush' un geleceğini tahmin ediyoruz.

Zeynel Abidin Erdem pul ve fotoğraf makinesi koleksiyonu yapıyor. 20'ye yakın fotoğraf makinesi olan Erdem' in en son aldığı dijital Nikon fotoğraf makinesinin değeri, aksesuarları ile birlikte 20 bin doları buluyor. Emine Erdem' le evli olan Zeynel Abidin Erdem' in kızı Zeynep, Yüzyıl Işıl Okulları'nda oğlu ise ABD'de iş idaresi konusunda eğitim görüyor.

Sizce Başbakan Ecevit'in sağlık durumu nedeniyle seçim tarihinin açıklanması, piyasalarda bir rahatlama sağlar mı?

Erdem: Bugün üç belirsizlik var. Allah'ın ne kadar ömür vereceği insanın iradesinde değildir, ama sağlık koordinatları çizildiği zaman üç aşağı beş yukarı bir harita ortaya çıkar ve adres belirlenir. Bunu kimse bilmiyor. İkincisi, AB konusundaki kararlarda hükümet ortaklarının kendi aralarında çıkmaz sokağa girmele- ridir. Üçüncü belirsizlik de spekülatörlerin borsa ve dolarla oyunlarında muvaffak olmalarıdır.

Sayın Başbakanın sıhhati inşallah düzelir, üç hükümet ortağı konsensüse ulaşır, IMF kredileri- nin kullanım şekillerinde mutabakata varılırsa bir problem yok. Biz işadamlarının beklentisi budur.

İşadamlarının seçim tarihinin belirlenmesi yönünde beklentisi var mı?

Erdem: Hayır önermiyoruz. Seçim, tarihinde yapılmalıdır. Çünkü ani bir fren, arkadaki yolcuların yerlerinden ve koltuklarından düşmelerine sebebiyet verir. Yani, dolar yükselecek, borsa düşecek, iş hacmi düşecek, iç kavga ve iç çekişmenin getireceği zaman kaybı bizi dışarıda gelişmekte olan hadi- selerden uzaklaştıracak.

Bunların en başında da Türkiye 'nin güneyinde gelişmekte olan Irak hududunun kuzeyindeki hü- kümet olma olgusu geliyor. Bu, Türkiye'nin başına ileride büyük bir derttir.

'ilk yarıda yüzde 7 büyüdük'

Bünyesinde Genpa, Ertel, Erdem Bilgisayar, Erdem İnşaat şirketleri bulunan Erdem Holding' in Yönetim Kurulu Başkanı Zeynel Abidin Erdem, ana şirketleri Genpa' nın projeksiyonlarını Ekonomist' e şöyle değerlendirdi:

"Geçen yıla göre bu yıl daha aktif olduğumuzu söyleyebilirim. Biz tüketicilere ve kendimize moral pompalamak için sermayemizi sokağa döktük. Yani yeni Teknoshop' lar, ofisler açtık. İşçi aldık. Bunu, piyasanın kötü koşullarından korkmadığımızı ve insanların morale ihtiyacı olması gerektiğine işaret etmek için yaptık.

Türkiye'de alım gücü düştü. Buna karşın Genpa, bu yılın ilk yarısında geçen yıla göre yüzde 7 oranında büyüdü. Ekonomi ve siyasi belirsizliğin getirdiği negatif ortamdan dolayı bu büyümeyi devam ettirebilir miyiz bilemiyoruz. Ben tüketimin giderek azaldığını görüyorum. Dolayısıyla yılın ikinci yarısından çok ümitli değiliz."

İş dünyasında Kemal Derviş' in politikaya gireceği konusuna kesin gözüyle bakılıyor. Sizce, Kemal Derviş hangi kanatta yer alır?

Erdem: Sayın Derviş, sosyal kanatta DSP veya CHP'den politika ya girebilir. ANAP konusunda da sürpriz bir gelişme olabilir.

Türkiye, yeni bir kriz ortamında ABD'nin desteğini alabilir mi?

Erdem: ABD'nin, böyle şımarık bir evladı her gün kollama mecburiyetinin olacağını düşünmüyorum. Demografik, siyasi ve askeri alanda ihtiyaç duyulan bir ülke olması nedeniyle Türkiye'ye zaman zaman destek olunuyor ama Türkiye, bunun ölçülerinin kaçtığını bilmiyor. Bizim duyumlarımız bunlar. Ölçünün kaçması derken öyle zannediyorum ki, borçlar çok iyi kullanılmıyor.

ABD'den Irak'a yönelik bir operasyon bekliyor musunuz?

Erdem: ABD, Ortadoğu'da Türkiye'ye bir görev biçti. Türkiye ise bir konuda ısrarlıydı. Ortadoğu'da savaş istemiyordu ve Irak'a girilmesini engellemeye çalışıyordu. Bu tarihi eyleme ABD' liler de des- tek verdi. Dolayısıyla Türkiye'nin ağırlığını ilan etmediler, ancak ABD yöne timinin açıklamaları bir doğrultu- da kesişti: "Eğer biz, bir şey yapacak olursak Türkiye'ye sorarız. Şu anda denge sağlandı ve bu konsen- süs korunmaktadır."