"İspanya, Turgut Özal'ın Cumhurbaşkanlı bu yana Türkiye'nin Avrupa'ya taşınması konusunda destek verdi. Türkiye'nin İspanya'dan 1980'lerde ithalatı 40 milyon dolar, İhracatı ise 70 milyon dolar düzeyindeydi. Şimdi üç milyar dolara yakın ticaret hacmimiz var.

İspanya'nın en önemli devlet nişanlarından olan İspanya Kraliyeti Likayat Nişanı’na sahip Türk-İspanya İş Konseyi Başkanı Zeynel Abidin Erdem, bugün İstanbul’da başlayacak olan iki günlük Türk- İspanya İşbirliği Forumu toplantısının önemini bu sözlerle anlatıyor. Erdem’in sözettiği toplantı seçilmiş 40 İspanyol firma ile eşleştirilmiş 150 Türk firmasıyla gerçekleştireceği işbirliğine yönelik.

Aslında Türkiye'nin bugün sadece İspanya'dan değil, AB içinde tatlı bir rekabet yaşadığı İtalya'dan da iş adamı konuklan var. Ankara'da 620’ye yakın İtalyan iş adamı, İstanbul'da ise İspanya'dan 40 büyük şirketin temsilcisi işbirliği ve yatırım imkanlarını araştıracak

İspanyol ve İtalyanların Türk lokumu rekabeti

İki toplantının aynı günlere rastlaması tesadüf gibi görünse de gerçek biraz farklı. AB ülkeleri arasında son yıllarda "tatlı bir rekabet" içinde olan iki ülke, şimdi de Türkiye için yarışıyor. Ekonomik büyüklük açısından İtalya AB ülkeleri içinde dördüncü, İspanya ise beşinci sırada yer alıyor.

İki Akdeniz ülkesinin Türkiye'ye ilgisi neden birden ateşlendi? Bu gelişmenin temelinde en önemli etken son üç yıldır Türk ekonomisinde artan istikrar. Buna bir de AB'ye tam üyelik sürecinde atılan önemli adımlar eklenince, işçilik maliyetleri giderek artan ve birçok sektörde yatırımlarını yurtdışına kaydırmaya başlayan iki ülke için Türkiye cazip hale geliyor.

2004 yılı verilerine göre İspanya, Türkiye'nin ithalatında yüzde 3.3'lük payla 9'uncu, ihracatında ise yüzde 4.2'lik payla 6'ıncı sırada yer alıyor. İtalya ise Türkiye'nin en çok ithalat yaptığı ülkeler arasında 2'nci veya 3'üncü sıraya yerleşiyor. İhracatta da durum 3'üncülük ve 4'cülük arasında gidip geliyor. İtalya'nın Türkiye'nin dış ticaretindeki payı ise yüzde 7'sini oluşturuyor. 1990'dan beri Türkiye'de yatırım yapan İspanyol firmaların sayısı 1990'da 8 iken, 2003'te 57'ye ulaşılmış. İtalyan firmaların sayısı ise 1990'da 57 iken şimdi 249'a ulaşmış. İspanya AB'ye tam üyelik yolculuğuna çıkan Türkiye'ye şimdi de bu süreçte yatırımlarla destek olmak amacında. İşte bu amaçla İspanya'dan iş adamı heyeti bugün The Marmara Oteli'nin salonlarında iki gün boyuca 150 Türk iş adamıyla somut yatırım projelerini konuşacak.

Çevre ve ulaşım öncelikli

İspanya'nın İstanbul Ekonomi ve Ticaret Ataşeliği'nin İspanya Ticaret ve Sanayi Odaları Yüksek Konseyi adına, "Türk - İspanyol İşbirliği Toplantısının ikincisinde yer alan başlıca sektörler ulaşım, çevre, şehircilik, inşaat, telekomünikasyon, uzay teknolojisi sektörlerine yönelik mühendislik ve danışmanlık hizmetleri, gıda ve tarımsal gıda sanayi ile ev tekstili olacak. İspanyol firmalarının işbirliği konuları arasında joint-venture, teknoloji transferi sermaye iştiraki, özelleştirme projelerine katılım, geçici ortaklık antlaşmaları, teknik yardım antlaşmaları yer alıyor.

İspanya Büyükelçiliği Ticaret Ataşesi Ergun Amasyalı, İspanya'nın gerek yurtdışına gerçekleştirilen gerek yurt içine kabul edilen doğrudan yatırımlar konusunda dünyanın önde gelen ülkelerinden biri olduğunu belirterek, 2004 yılında İspanya'nın yurtdışı yatırımlarının 35,4 milyar euro düzeyine, yurtiçinde gerçekleşen yabancı yatırımların ise 11,1 milyar euro'ya ulaştığını söylüyor. Türkiye'nin, son 4 yıldır süregelen gerçekleştirdiği kapsamlı ekonomik reformların ve Avrupa Birliği'ne giriş sürecindeki olumlu gelişmelerin sağlıklı iş ve yatırım olanakları yarattığını dile getiren Amasyalı, bu koşulların İspanyol firmalarının Türkiye'de yatırım faaliyetlerini geliştirme isteğine zemin hazırladığını kaydediyor. Amasyalı, İstanbul'da gerçekleştirilecek toplantılara katılacak olan İspanyol firmaların Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'nin İspanyol muadili kuruluşa üye olduklarını belirterek firmaların öze olarak seçildiğini, hangi firmamı kiminle görüşeceğinin saptandığını dile getiriyor. Amasyalı "Doğru firmalar birbiriyle eşleştirildi. Toplantıların her iki grubu da verimli olabilmesi için çaba harcadık. Konular da Türkiye'nin önümüzdeki dönemde öncelikle ihtiyacı olacak konuları Çevre danışmanlığı, sertifikasyon gibi... Toplantının Türk firmaları açısından da çok ilgi çekici ola cağına inanıyoruz" diyor.

Türkiye'nin büyük destekçisi

Dış Ekonomik İlişkiler Kurul (DEİK) Türk İspanya İş Konsey Başkanı Zeynel Abidin Erdem İspanya'nın Türkiye için çok önemli bir ülke olduğunu dile getiriyor. İspanya'nın her zamanı Türkiye'yi desteklediğini ve Avrupa Birliği konusundaki desteği ise Almanya'dan bile önce verdiğini anlatıyor. İspanya'nın verdiği destekte her zaman samimi olduğun dile getiren Erdem, yatırımlarda uzun vadeli ve düşük faizli kredi imkanları da sağlandığını hatırlatıyor. İspanya'nın sanayi ürünleri üretiminden organik gıdaya, hava kirliliği yatırımlarından ulaşıma kadar birçok konuda başarılı bir ülke olduğuna dikkat çeken Erdem, şunları söylüyor: "İspanya; İstanbul Ankara demiryolunun bakım yeniden düzenlenmesi için toplum tutarı 40 milyon dolarlık 17 yılı ödemesi 37 yıllık düşük faizli kredi vermiştir. Çanakkale Boğazı'na yapılması düşünülen köprü için gerekli çelik için kredi vermeye hazırdır. Bunun miktarı da 500-600 milyon dolardır. İspanyol firmaları Çanakkale Boğazı köprüsü, demiryolları, hızlı tren, deniz kara ve hava taşımacılığıyla ilgili araç ve gereç, nakliye uçakları ve helikopter üretimlerinde dünyanın en büyük firmaları. İspanya hükümeti ve firmalar her türlü işbirliğine açık. Onlar bizi Latin Amerika'da birlikte iş yapma} davet ediyorlar."

Türk-İspanya İş Konseyi Başkanı Zeynel Abidin Erdem İspanya'nın Avrupa Birliği konusunda Almanya'dan bile önce destek verdiğini söyledi.